2.
Pisortat ingerlatsinerat aamma kiffartuussinerat ataatsimut isigalugu
2021-mi Kalaallit Nunanni pisortat ingerlatsinerinut kiffartuussinerinullu 12.630 mio. kr.-init aningaasat atorneqarsimapput. Tamanna 2020-mut sanilliutissagaanni 0,2 pct.-inik qaffariaateqarpoq, 2020-mi pisortat aningaasat atugaat 12.607 mio. kr.-iusimapput.
Pisortat
ingerlatsineranni aamma kiffartuussineranni isumaginninnermut aningaasat
atorneqartut qaffasinnerpaasimapput. Isumaginninnermut aningaasat
atorneqarsimasut ukununnga atorneqarsimapput; ilaqutariinnik, meeqqanik,
innarluutilinnik aamma utoqqarnik isumaginninnermut, pinaveersaartitsinermut,
aningaasanillu isumaginninnermut, isumaginninnermik suliffeqarfinnut il.il.
2021-mi isumaginninnermut aningaat atorneqartut 4,4 pct.-imik qaffassimapput
3.528 mio. kr.-inngorsimallutik.
Pisortat
ingerlatsineranni kiffartuussinerannilu aningaasanik atuiffiunerit tullerivaat
ilinniartitaaneq. 2021-mi 2.074 mio. kr.-it ilinniartitaanermut
atorneqarsimapput. 2020-imut sanilliullugu 1,2 pct.-imik qaffarsimallutik.
Peqqinnissaqarfiit
ass. napparsimaveqarfiit, nalinginnaasumik nakorsiartarfiit, kigutilerisarfiit
il.il. Namminersorlutik Oqartussanit ingerlanneqarput. 2021-mi peqqinnissamut
politikkikkut ingerlanneqartut 1.808 mio. kr.-inik atuiffiusimapput 2020-imut
sanilliullugu 8,3 pct.-inik apparsimallutik. 2020-mi peqqinnissaqarfimmut
aningaasartuutit 322 mio. kr.-inik ukiup siulianut sanilliullugit
amerlanerupput, tassunga pissutaavoq Namminersorlutik Oqartussat nappaassuaq
Covid-19 pillugu immikkut ittumik piumasaqaateqarnera, tassunga tunngasut
immikkoortumi 4-mi Namminersorlutik Oqartussanut tunngasuni
takuneqarsinnaapput.
Kommunit aamma Namminersorlutik Oqartussat allaffissornikkut ingerlatsineri nalinginnaasumik pisortat kiffartuussinerinut ilaapput. 2021-mi nalinginnaasumik pisortat kiffartuussinerinut 1.704 mio. kr.-it aningaasat atorneqarsimapput 2,7 pct.-inik qaffariarsimallutik.
Takussutissiaq
2.1.
Pisortat allaffissornerannut kiffartuussinerannullu aningaasat atorneqartut
sulianut immikkoortiterlugit
|
|
|
2017 |
2018 |
2019 |
2020 |
2021 |
|
|
|
Mio. kr. |
||||
|
|
Aningaasat atorneqartut katillugit ....... |
11.149 |
11.591 |
11.785 |
12.607 |
12.630 |
|
|
Pisortat kiffartuussinerat .............. |
2.536 |
2.674 |
2.783 |
2.928 |
3.038 |
|
1 |
Nalinginnaasumik pisortat kiffartuussineri .... |
1.464 |
1.548 |
1.579 |
1.659 |
1.704 |
|
2 |
Illersornissaq ........................ |
212 |
215 |
261 |
251 |
294 |
|
3 |
Inuiaqatigiinni toqqissisimaneq isumannaassuserlu .................... |
861 |
911 |
942 |
1.018 |
1.040 |
|
|
Aningaasaqarneq avatangiisillu......... |
1.265 |
1.399 |
1.471 |
1.619 |
1.470 |
|
4 |
Aningaasaqarnermut tunngasut ........... |
1.054 |
1.165 |
1.223 |
1.379 |
1.208 |
|
5 |
Avatangiisit innarlitsaaliorneqarnerat ........ |
211 |
234 |
248 |
240 |
262 |
|
|
Inuiaqatigiit aamma isumaginninneq....... |
7.347 |
7.518 |
7.530 |
8.059 |
8.122 |
|
6 |
Inissiat aamma pisortat illuutaat ........... |
213 |
204 |
185 |
224 |
271 |
|
7 |
Peqqinnissamut Isumaginnittoqarfik ........ |
1.558 |
1.658 |
1.649 |
1.971 |
1.808 |
|
8 |
Sunngiffik, kulturi upperisarlu ............. |
450 |
470 |
436 |
436 |
441 |
|
9 |
Ilinniartitaaneq ....................... |
2.058 |
2.035 |
2.020 |
2.049 |
2.074 |
|
10 |
Isumaginninneq ...................... |
3.068 |
3.151 |
3.241 |
3.378 |
3.528 |
Malugiuk.
Naatsorsuutit ataatsimoortinneqarput, taamaattumik ENS 1995 malillugu
suliarineqarmata pisortaqarfiit akornanni nuussinerit ilaanngillat.
Taamaasilluni 2021-mi ingerlatseqatigiiffinnut immikkut inatsisitigut
akisussaaffimmik tunineqarsimanngitsunut aningaassaliissutit 104 mio kr.-iusut
kisitsisinut paasissutissanut ilanngunneqanngillat.
Najoqqutaq: https://bank.stat.gl/OFNFUNK
Aningaasaqarnermut
tunngasut tassaapput nalinginnaasumik aningaasaqarnermut, niuernermut,
suliffeqarnermut aamma pisortat ingerlataanut nunalerinermut, aalisarnermut,
piniarnermut, nukissiuuteqarnermut, aatsitassanut,
assartuinernut/angallassinernut, attaveqaqatigiinnernut kiisalu aningaasaqarneq
pillugu ilisimatusarnernut tunngasut. 2021-mi aningaasaqarnermut tunngasunut
1.208 mio. kr.-it atorneqarsimapput.
Immikkoortumut inissiat aamma pisortat illuutaanut uku ilaapput; inissianik attartukkanik aqutsineq, inissialiorneq, sanaartorfigissaaneq, imermik pilersuineq, aqqusinernik qulleqartitsineq, inissiat aamma pisortat illuutaat pillugit ilisimatusarneq ineriartortitsinerlu kiisalu inissianik pisortallu illuutaannik allaffissornikkut ingerlatsineq. 2021-mi 271 mio. kr. inissianut aamma pisortat illuutaanut atorneqarsimapput.
Takussutissiami 2.2-mi takuneqarsinnaapput pisortat ataatsimut ingerlatsinermut kiffartuussinermullu aningaasat atugaat aamma isertitaat, aningaasarsiorneq tunngavigalugu agguataarneqarsimasut.
Takussutissiaq
2.2
Pisortat allaffissornerannut kiffartuussinerannullu aningaasat atorneqartut
aningaasarsiorneq tunngavigalugu agguataarlugit
|
|
|
2017 |
2018 |
2019 |
2020 |
2021 |
|
|
|
Mio. kr. |
||||
|
1. |
Ingerlatsinermut aningaasat atorneqartut ... |
10.186 |
10.624 |
11.109 |
11.581 |
11.556 |
|
1.1 |
Atuinerit katillugit .................... |
8.235 |
8.593 |
9.129 |
9.481 |
9.493 |
|
1.2 |
Ingerlaavartumik aningaasanik nuussinerit .. |
1.951 |
2.031 |
1.980 |
2.100 |
2.063 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2. |
Aningaasaliinermi aningaasat atorneqartut .. |
963 |
967 |
675 |
1.026 |
1.074 |
|
2.1 |
Pigisanut nalilinnut aningaasat atorneqartut iluarsisat .......................... |
868 |
759 |
624 |
946 |
939 |
|
2.2 |
Aningaasaliissutinik nuussinerit ......... |
95 |
208 |
52 |
79 |
134 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
A. |
Aningaasat atorneqartut katillugit |
11.149 |
11.591 |
11.785 |
12.607 |
12.630 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3. |
Ingerlatsinermi isertitat ................ |
11.663 |
12.759 |
12.994 |
12.867 |
12.781 |
|
3.1 |
Inuussutissarsiutinit isertitat ............ |
731 |
719 |
724 |
768 |
759 |
|
3.2 |
Pigisanit nalilinnit isertitat .............. |
343 |
413 |
873 |
322 |
370 |
|
3.3 |
Nioqqutissiornermi aamma eqqussuinermi akileraarutit ........................ |
1.044 |
1.201 |
1.207 |
1.239 |
1.233 |
|
3.4 |
Ingerlaavartumik akileraarutit ........... |
4.280 |
5.036 |
4.618 |
4.907 |
4.913 |
|
3.5 |
Ingerlaavartumik aningaasanik nuussinerit allat |
5.264 |
5.391 |
5.572 |
5.631 |
5.506 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4. |
Aningaasaliissutinit isertitat ............. |
0 |
- |
- |
- |
- |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
B. |
Isertitat katillugit................... |
11.663 |
12.759 |
12.994 |
12.867 |
12.781 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
C. |
Ingerlatsinermi sinneqartoorutit (3-1)
(sipaakkat tamakkerlugit) |
1.477 |
2.135 |
1.885 |
1.286 |
1.224 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
D. |
Ingerlatsinermi aamma aningaasaatinit/pigisanit
nalilinnit sinneqartoorutit (B-A) |
514 |
1.168 |
1.210 |
260 |
151 |
Malugiuk. Naatsorsuutit ataatsimoortinneqarput, taamaattumik ENS 1995 malillugu suliarineqarmata pisortaqarfiit akornanni nuussinerit ilaanngillat. Taamaasilluni 2021-mi ingerlatseqatigiiffinnut immikkut inatsisitigut akisussaaffimmik tunineqarsimanngitsunut aningaassaliissutit 104 mio kr.-iusut kisitsisinut paasissutissanut ilanngunneqanngillat.
Najoqqutaq: https://bank.stat.gl/OFNREAU aamma https://bank.stat.gl/OFNREAI
2021-mi pisortat aningaasaqarnerat 151 mio. kr.-inik sinneqartooruteqarput. 2020-mut sanilliullugu sinneqartoorut annikinnerungaatsiarpoq, taamani pisortat aningaasaqarnerat 260 mio. kr.-inik sinneqartooruteqarput. Namminersorlutik Oqartussani annerusumik sinneqartoorutit annikillinerinut pissutaasut tassaapput; isertitanit akileraarutit ikilineri, pilersuinermi aamma eqqussuinermi akileraartutit ikilineri, nuussinerit ingerlaavartut aamma ingerlatsinermi isertitat ikinneruneri pigisanullu aningaasartuutit annertuneruneri.
Pisortat aningaasaqarneranni aningaasat nunatta karsiata DAU-saldoanut imaluunniit kommunit naatsorsuutaanut taputartuunneqannginnissaa pingaarpoq. DAU ingerlatsineq (drift), Anlæg (sanaartorneq) aamma atortitsinermit (Udlån) naalisagaavoq. Pisortat aningaasaqarnerat pillugu kisitsisitigut paasissutissani atortitsineq (udlån) aningaasanik atuinertut isigineqanngilaq, aningaasanik nuussinertut aningaasanik atorsinnaasanut sunniinngitsutut kisitsisitigut paasissutissani isigineqarpoq.
Pisortat kiffartuussinerannik suliaqarnermut aningaasat atorneqartut – pisortat atuinerat – tassaapput atorfilinnut akissarsititsineq, pigisanit nalilinnit aningaasanik atuineq aamma tunisassiornermi atuineq taakkunannga ilanngaatigineqarput nioqqutissanik kiffartuussinermillu tunisinermi isertitat. Atuinermut atorneqartut annerpaartarivaat pisortaqarfinni sulisunut akissarsisitsinerit. 2021-mi akissarsisitsinermut aningaasat atorneqartut 4,4 pct.-imik qaffapput, aningaasanngorlugu 5.351 mio. kr.-iullutik. Tunisassiornermi atuinermilu 3,4 pct.-inik appartoq, aningaasanngorlugu 4.424 mio. kr.-ininik. Nioqqutissanik kiffartuussinermillu tunisineq 8,4 pct.-inik apparpoq, aningaasanngorlugu 946 mio. kr.-iullutik. Pisortat atuinerat tamakkerlugu 9.493 mio. kr.-usimavoq 0,1 pct.-inik qaffassimalluni., kapitali 8-mi tabel 1a takuuk.
Pisortat aningaasaliinerat tassaapput aalajangersimasunut aningaasaliinerit nutaanik pigisanillu nalilinnik pisinerit akigisaqarnerillu. Pigisanut nalilinnut aningaasat atorneqartut iluarsisat katillugit 7 mio. kr.-inik apparput 2021-mi 939 mio. kr.-inngorlutik. Pisortat aningaasaliisarnerannut aamma ilaapput piginneqatigiiffinnut, inuit angerlarsimaffiinut namminersortunut iluanaarniarfiunngitsumik suliffeqarfinnut aningaasaliilluni nuussinerit. Aningaasaliissutinik nuussinerit ataatsimut isigalugu 55 mio. kr.-inik qaffapput 134 mio. kr.-inngorlutik. 2021-mi pisortat aningaasaliineri qaffapput 4,7 pct.-imik 1.074 mio. kr.-inngorlutik.
Pisortat isertitaat ataatsimut isigalugu 86 mio. kr.-inik apparput, 12.781 mio. kr.-nik amerlatigalutik 0,7 pct.-inik apparsimallutik. Taakkunannga ingerlaavartumik aningaasanik nuussinernut 43,1 pct.-it 5.506 mio. kr.-it atorneqarsimapput. Ingerlaavartumik aningaasanik nuussinerit allat tassaapput Danmarkimiit ataatsimoortumik, EU-mit akiliinerit, naalagaaffiup avatangiisinik pitsanngorsaanissamut ilanngussai, Nationalbankimi sinneqartoorutinit Kalaallit Nunaannut tuttussat kiisalu naalagaaffiup ingerlataasa aningaasartuutiginerinut taarsiissutit/utertitsissutit. Ingerlaavartumik akileraarutinit isertitat 6 mio.kr.-ernik qaffassimapput 4.913 mio. kr.-ininngorsimallutik 0,1 pct.-inik qaffassimallutik.